Geboortediarree in vroege fase aanpakken door combinatievaccin in laatste fase dracht

Een combinatievaccin tegen de drie belangrijkste bacteriële oorzaken van diarree in één keer toedienen. Zodra dit type vaccin op de markt was, is Bernard Wambeke uit het West-Vlaamse Pittem gestart met de toepassing ervan op zijn zeugenbedrijf met 500 fokzeugen. De eerste groeidagen zijn cruciaal voor een goede start en een geslaagde opfok.

Het is werpweek op het bedrijf van de familie Wambeke in Pittem. Dat betekent drukte op het erf en een beperkte tijd voor een gesprek. Zojuist is een overleg met gezondheidsadviseur en dierenarts Eva Dejonghe van CEVA afgelopen en de bedrijfsdierenarts Marc Verduyn zat mee aan tafel. Met 48 jaar dienst als dierenarts boogt Verduyn op heel wat kennis. “Elke vier maanden doen we een gezondheids-screening om te kijken of het nodig is om ergens bij te sturen of de behandelingsprotocollen aan te passen. Als er gezondheidszaken spelen is het altijd belangrijk om mee en zelfs bijna voor te zijn.”

“Streven naar het beste resultaat op vlak van de gezondheid en de kostprijs goed opvolgen; dat zijn de twee belangrijkste zaken op mijn bedrijf.”

Een vaste gewoonte

Het is hier een vaste gewoonte geworden om op regelmatige tijdstippen de gezondheidsaanpak op het bedrijf kritisch tegen het licht te houden, bij te sturen waar het kan en te kijken of aanpassingen nodig en nuttig zijn. “Streven naar het beste resultaat op vlak van de gezondheid en de kostprijs goed opvolgen; dat zijn de twee belangrijkste zaken op mijn bedrijf.” Bernard Wambeke klinkt vastberaden als het over de gezondheid van de varkens gaat omdat het rechtstreeks in verband staat tot het rendement. “We proberen een zo goed mogelijk resultaat te draaien en benutten elk mogelijk vaccin dat daaraan bijdraagt. Regelmatige analysen en opvolging zijn hier een vaste gewoonte geworden. Ik spreek mijn bedrijfsdierenarts elke twee tot drie dagen. Onze gesprekken gaan niet altijd over de varkens maar als er iets scheelt, dan weet ik hem altijd heel snel te bereiken.”

Veel vaccineren voor preventie

In 1990 begon Bernard Wambeke in Pittem met een zeugenhouderij met 130 zeugen. Al snel ging dat aantal naar 270 om in 2009 uit te komen op 500 stuks. De zeugenstapel van 500 zeugen is aangevuld met een vleesvarkenstak van duizend stuks in afmest, de rest van de biggen wordt verkocht. De evolutie van het bedrijf kon Marc Verduyn van dichtbij meemaken, zoals deze in de gehele varkenshouderij. “In het begin telde een prototype bedrijf tachtig zeugen, vaak ook combinaties met andere takken. Nu zijn het bedrijven van 500 en duizend zeugen. Ik heb de kraamhokken weten starten en zie nu hoe ook dat systeem van huisvesting gaat veranderen. Alles is voortdurend aan evolutie onderhevig.” Zo ook de omslag van curatieve naar preventieve geneeskunde met vaccinatie. “Preventie wordt steeds belangrijker, ook met het streven naar een dalend antibioticagebruik is vaccineren van kapitaal belang.”

Elk middel is goed om bij te dragen aan het screenen van de gezondheid. Speekselonderzoek, bloedonderzoek, mestonderzoek,…, in deze stallen gebeurt het allemaal. “Vroeger werd altijd op symptomen behandeld”, stelt bedrijfsdierenarts Marc Verduyn. Maar het roer is daarin helemaal omgegooid. “Bij het minste vermoeden van een verhoogde ziektedruk wordt nu onmiddellijk naar oorzaken of mogelijke ziektekiemen gezocht. Voor ziekten die we kunnen verwachten en waarvoor dat mogelijk is wordt bedrijfsvaccinatie toegepast.”

Vaccinatie volgens een vast schema

Met name bij gelten, zeugen en biggen gebeurt vaccinatie volgens vaste protocollen. Een paar voorbeelden zijn vaccinaties tegen PRRS en griep bij de zeugen; toegepast in blok en dat drie keer per jaar of om de vier maanden. Tegen snuffelziekte en geboortediarree worden drachtige zeugen drie weken voor het werpen via vaccinatie beschermd. Maar ook tegen parvo-virus en vlekziekte worden de varkens standaard geënt. Het combinatievaccin tegen geboortediarree is de meest recente entstof die aan het vaccinatieschema is toegevoegd. Het vaccin beschermt drachtige zeugen in één vaccin tegen de drie belangrijkste bacteriële ziekteverwekkers voor diarree; zijnde Escherichia coli, Clostridium perfringens type A en type C. Dat laatste is nieuw; voorheen was vaccinatie tegen de verschillende kiemen enkel mogelijk via twee aparte vaccins.

“Van de eerste dag dat het op de markt kwam, heb ik het toegepast”

Het combinatievaccin vergemakkelijkt de toediening voor de varkenshouder. “Van de eerste dag dat het op de markt kwam, heb ik het toegepast”, geeft Bernard Wambeke aan. “Goed begonnen is half gewonnen. Diarree voorkomen is ontzettend belangrijk, want het verlies in groei door diarree haal je niet meer in. Het spijsverteringsstelsel van een big is van levensbelang voor een goede groei. Bovendien krijgen ook veel andere ziekten een kans door een slechtere darmwerking. Die eerste groeidagen zijn van cruciaal belang voor een geslaagde opfok. Hoe stabieler de biggen groeien in de beginfase, hoe duidelijker je dat kunt zien in de latere opfok. We besteden erg veel aandacht aan die beginfase.”

Tekst: Annelies Debergh

Beeld: CEVA en AB

Iedere maand Varkensbedrijf, thuis op de mat?

Wil je het hele artikel lezen? Of de mooiste artikelen en reportages thuis op de mat ontvangen?