Enkele media pakken groot uit met ‘een mogelijk verband tussen intensieve veehouderij en corona’. In Oost-Brabant en Noord-Limburg ligt het aantal besmettingen en ziekenhuisopnamen vanwege Covid-19 hoger dan in de rest van ons land. Dit zijn regio’s met meer veehouderij en meer fijnstof in de lucht dan gemiddeld. Deze 'correlatie' wordt groot opgevoerd, de verdenking aangewakkerd, en het RIVM krijgt onder politieke druk de opdracht om te zoeken naar het causale verband. Er zijn echter veel meer 'correlaties'. Die zouden ook onderzocht moeten worden.
Fijnstof
Er zit een wereld van verschil tussen een correlatie (er zijn veel zieke mensen, er zit meer fijnstof in de lucht) en het causale verband (veel zieke mensen is het gevolg van meer fijnstof). Voor het causale verband is er geen bewijs.
Er zijn echter meer zaken (correlaties) waarin het zwaar door corona getroffen gebied verschilt met de rest van Nederland.
Selectief onderzoek RIVM
Ik hoop dat het RIVM deze keer ook alle andere ‘correlaties’ meeneemt in zijn onderzoek naar de reden waarom Oost-Brabant zwaarder is getroffen dan andere delen van ons land. Dan komen wij hopelijk tot een volledig en afgewogen antwoord op deze kwestie.
Oost-Brabant verschilt in nog meer factoren van de rest van Nederland. Dat laten de RIVM-kaartjes met de gemeenteprofielen (inkomens, bevolkingsopbouw) en volksgezondheidsaspecten zien. Zo blijkt het gebied dat het zwaarste is getroffen door corona, zich ook te onderscheiden op de volgende aspecten:
- Een groter deel van de bevolking bevindt zich in de beroepsactieve leeftijd (tussen 15 en 65 jaar).
- Het gezinsinkomen in deze plattelandsgemeenten ligt een stuk hoger dan in plattelandsgemeenten elders in Nederland.
- Er zijn minder één-persoonhuishoudens en meer meer-persoonhuishoudens.
- De bevolking is stabieler (weinig mensen die vertrekken en weinig nieuwkomers).
- Er zijn minder mensen die zich eenzaam voelen en het is de regio met het minste psychische geweld tegen ouderen.
Hier zou je de conclusie uit kunnen trekken dat er in deze regio meer intermenselijke contacten zijn. Er zijn meer mensen ‘in de bloei van hun leven’, die bovendien het geld hebben om er vaker op uit te trekken. Daarbij worden ouderen er meer bij betrokken. En mensen wonen vaker met meer onder één dak.
Intensieve veehouderij
Er is nog iets waar de provincie Noord-Brabant zich in onderscheidt: deze provincie heeft meer lokale natuur- en milieufederaties dan andere provincies. In Brabant zijn dat er 106 (in Friesland bijvoorbeeld 37, in Zeeland 26). Het zou goed zijn om ook eens het verband te leggen tussen de ziektelast die wordt toegeschreven aan de intensieve veehouderij en het aantal actieve actiegroepen.
Covid-19 en fijnstof
Wij leven mee met de getroffen gezinnen. De huidige corona-epidemie is buitengewoon ernstig en treft velen. Het helpt de volksgezondheid niet als wij enkel gaan zoeken naar één mogelijk causaal verband, tussen fijnstof en het aantal Covid-19 gevallen. Pas als àlle correlaties worden onderzocht, en er helderheid is over àlle aspecten die mogelijk van invloed zijn, kan de maximale kennis op tafel komen. Volledige kennis is nodig voor de beste bescherming van ons aller volksgezondheid.
