Het Financieele Dagblad berichtte afgelopen week dat een volgende voedselcrisis mogelijk aanstaande is. Volgens een recent analistenrapport van de Japanse bank Nomura staan ons net als in de periode rond 2011 hogere voedselprijzen te wachten die ditmaal mede worden aangejaagd door de sterk gestegen varkensvleesprijzen in China.
Prijs varkensvlees gestegen
Afgelopen maanden is de prijs van varkensvlees sterk gestegen als gevolg van uitval van de productie in China door de Afrikaanse varkenspest. De FAO Food Price Index toont dat de vleesprijs al maanden stijgt. Hoewel de prijzen van de meeste andere categorieën nog redelijk stabiel zijn, bleken ziektes en plagen in het verleden vaak een belangrijke oorzaak te zijn voor het oplopen van de voedselprijzen over een breed front.
Dat geldt overigens ook voor factoren als weersomstandigheden zoals El Nino, de olieprijs of geopolitieke omstandigheden zoals bijvoorbeeld handelsbeperkingen of conflicten tussen landen. Zo wordt het handelsconflict tussen onder meer de Verenigde Staten en China eveneens als een gevaar voor stijgende voedselprijzen gezien. Een onverhoedse natuurramp zoals El Nino kan dan als lont in het kruitvat werken waarbij de prijsstijgingen kunnen omslaan in serieuze tekorten; een nieuwe voedselcrisis is dan geboren.
Stijging voedselprijzen
Normaliter heeft een sterke stijging van voedselprijzen vooral gevolgen voor inwoners van ontwikkelingslanden, die bijna de helft van hun inkomen aan eten uitgeven. In de Westerse wereld bedragen deze uitgaven slechts 10 tot 15 procent. De effecten van de huidige prijsstijging van varkensvlees gaan echter grotendeels aan ontwikkelingslanden voorbij. Vlees is voor de meeste van de bewoners van die landen niet betaalbaar; zij hebben vooral tarwe, mais, rijst, plantaardige oliën en vis op het dagelijkse menu. Als de prijzen daarvan stijgen, heeft dat voor hen een groter effect.
De hogere vleesprijs raakt een land als Nederland duidelijk wel. De vleesverwerkende industrie wordt inmiddels geconfronteerd met hogere inkoopprijzen en een mogelijk beperktere beschikbaarheid van varkensvlees. Varkenshouders profiteren overigens van de hogere prijzen.
Consumenten voelen de prijsstijgingen vooral aan de kassa van de supermarkt, waar voor varkensvlees en vleeswaren al meer betaald moet worden. Die hogere vleesprijs kan voor consumenten mogelijk een aanzet zijn om op zoek te gaan naar beter betaalbare of vleesloze alternatieven. Zo doen de hogere vleesprijzen misschien wat pijn, maar kunnen ze een omslagpunt betekenen in de weer stijgende vleesconsumptie.
