Bij een uitbraak van mond- en klauwzeer (MKZ) in Nederland kunnen alle gevoelige dieren in een twee-kilometerzone rond de uitbraak worden gevaccineerd. Met deze noodvaccinatie wordt het (preventief) ruimen van gezonde, niet-besmette dieren zoveel mogelijk voorkomen. Minister Wiersma van LVVN heeft, om voorbereid te zijn op een eerste uitbraak, alvast 100.000 doses van het MKZ-vaccin besteld, zo meldt ze in een brief naar de Tweede Kamer.
Vaccinatie tegen MKZ zal pas worden ingezet in geval van een besmetting. Niet als preventieve maatregel. Wanneer gevaccineerd wordt, zijn daar namelijk op basis van een Europese verordening voorwaarden aan verbonden. Er worden eisen gesteld aan de surveillance van gevaccineerde dieren. Er zijn ook beperkingen ten aanzien van het vervoer van gevaccineerde dieren, rauwe melk en rauw vlees afkomstig van die dieren naar andere lidstaten.
Afvoer van dieren naar buiten de vaccinatiezone is niet toegestaan, tenzij naar het slachthuis. De producten van de dieren moeten gekanaliseerd worden afgezet en mogen alleen naar andere lidstaten worden verplaatst als deze producten een behandeling hebben ondergaan. Dat gaat gepaard met kosten en afwaardering van de producten en zal voor de sectoren dus negatieve financiële gevolgen hebben. Dat geldt ook voor houders van ongevaccineerde dieren, omdat Nederland zijn vrijstatus verliest.
100.000 doses MKZ-vaccin
Om noodvaccinatie te kunnen toepassen heeft LVVN een contract met een farmaceutisch bedrijf om vaccins te leveren. Binnen zes dagen kan deze fabrikant de eerste 100.000 vaccins beschikbaar hebben. Na overleg met de sectoren heeft minister Wiersma van LVVN besloten een bestelling te plaatsen voor een eerste batch vaccins van 100.000 doses om voorbereid te zijn op een mogelijke uitbraak. Het betreffende vaccin biedt bescherming tegen MKZ-virus serotype O. Dit is het virus dat vorige week bij waterbuffels in de Duitse deelstaat Brandenburg is gevonden.
Onderscheid tussen gevaccineerde en besmette dieren
Met het vaccin kan onderscheid worden gemaakt tussen dieren die gevaccineerd zijn en gevaccineerde dieren die ook besmet zijn geraakt. Deze vaccinatie kan dan direct worden ingezet, wanneer er een besmet bedrijf is in Nederland om verdere verspreiding van het virus zoveel mogelijk te voorkomen. De gevaccineerde dieren kunnen de gewone productieperiode op de bedrijven blijven.
MKZ-vaccinatie pas na overleg
De verschillende diersectoren in Nederland treffen momenteel voorbereidingen voor vaccinatie in een noodsituatie. Daarbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan kanalisatie van producten. De logistieke operatie die daarbij komt kijken is ingrijpend. Een besluit tot vaccinatie zal door het ministerie pas worden genomen na overleg met de sectoren.
Tekst: Gerben Hofman
Beeld: ter illustratie
