De Voedselplaat van varkenshouder Dick Wermink uit Witharen is gisteravond door de jury verkozen tot Beste Idee van Varkensland 2023. De publieksprijs ging naar Roy Janssen en Dennis de Vries met het idee Natuurlijk Daglicht. Rainier van Gelderen kregen een eervolle vermelding vanwege het feit dat hij al voor het derde jaar op rij tot de finalisten behoort.
De finale vond plaats in een bomvolle zaal op Aeres Hogeschool in Dronten en werd live gestreamd zodat publiek thuis kom mee kijken en stemmen.
Juryprijs voor de Voedselplaat
De Voedselplaat van Dick Wermink is een vijf centimeter dikke betonnen plaat van 110 bij 110 centimeter die in het hok van de biggen wordt gelegd. De plaat is ontwikkeld voor gebruik in hokken met kunststof vloeren. “Probleem bij deze hokken is dat de poten van de biggen niet voldoende afslijten. Daardoor krijgen ze lange tenen, op een gegeven moment o-benen en daardoor meer kreupelheden op de mesterij”, vertelt Wermink over de aanleiding voor zijn idee. Een paar jaar geleden ontwikkelde hij de betonnen plaat die in het hok gelegd kan worden. Wermink voorzag de plaat ook van een paal met daaraan een doseerapparaat met daaraan een ketting. Door daar mee te spelen, valt er voer uit het doseerapparaat. Ook bevestigde hij er een liksteenhouder op. Op het laatst kun je er nog een jutezak opdoen die door de biggen gesloopt kan worden. Dankzij het voer en de speelmogelijkheden komen de biggen graag op de plaat, waardoor de hoefjes goed slijten.
Redenen voor de jury om Wermink de prijs toe te kennen waren de vele mogelijkheden voor doorontwikkeling, de toegankelijkheid van het idee en de haalbaarheid.
Wermink gebruikt de Voedselplaat al een paar jaar in zijn stal en zijn ervaring is dat de hoefjes beter afslijten en er daardoor minder kreupelheden zijn. De plaat ligt de gehele zes weken in het hok. De varkenshouder is ook al proeven aan het doen bij de opfokzeugen en dat gaat volgens hem voortreffelijk. De kosten schat Wermink op zo’n tien cent per big. “Een groene kom is ook niet meer nodig”, vertelt Wermink. Hij heeft de platen voor in het hok liggen, waardoor hij het doseerapparaat vanaf de gang kan vullen. Ook in het voorkomen van oornecrose en voor het houden van biggen met lange staarten kan de Voedselplaat een rol spelen. “Daar ben ik al proeven mee aan het doen en de resultaten lijken fantastisch.” Om de plaat aan te schaffen kunnen varkenshouder contact met Wermink opnemen.
Publieksprijs voor Natuurlijk Daglicht
De ondernemers Roy Janssen en Dennis de Vries wonnen de publieksprijs met hun idee Natuurlijk Daglicht. Zij regelen daglichttoetreding via daglichtbuizen. Via een koker komt daglicht binnen in de varkensstal. Goed voor het dierenwelzijn en het past in de eisen voor het Beter Leven Keurmerk in 2025. Als er niet genoeg daglicht is, kan met behulp van LED-verlichting via de daglichtbuis bij verlicht worden. Groot voordeel van de daglichtbuizen is dat ze een grote hoeveelheid licht geven, maar dat er daarmee relatief weinig warmte binnenkomt. Zo blijft het stalklimaat aangenaam. Dit zien de ondernemers als voordeel ten opzichte van bijvoorbeeld een lichtstraat. Hittestress wordt voorkomen, waardoor de voeropname op peil blijft.” Om dit te onderbouwen doen Janssen en de Vries onderzoek in twee proefstallen. Het systeem is ook energiezuinig. “Waarom zou je in een stal verlichting ophangen als je gedurende de dag gratis daglicht hebt en geen stroomverbruik?”, aldus Janssen. De techniek is toe te passen op alle stallen en is al op de markt verkrijgbaar.
‘Oeuvre-award’ voor Rainier van Gelderen
Rainier van Gelderen van PorcBusiness BV pitchte zijn idee ‘Een neus voor lange staarten’. In 2030 mag het couperen van biggenstaarten niet meer. Om problemen te voorkomen moet er naar veel factoren worden gekeken. Eén daarvan is het dier zelf. “We kunnen het dier sturen op gedrag met behulp van geuren. Onderzoek heeft uitgewezen dat met geurtherapie bij biggen vijftig procent minder gevechten voorkomen. In natuurlijke omstandigheden houden varkens van neus-op-neus contact. Door biggen contact te laten maken met een soort nepneus komen er geuren vrij die rustwekkend werken op het varken. Het is nog in de idee-fase. Hoe snel we het in de praktijk kunnen brengen, hangt af van hoe snel we mensen vinden die mee willen doorontwikkelen”, aldus de ondernemer.
Van Gelderen viel met zijn idee niet direct in de prijzen. Maar omdat hij voor het derde achtereenvolgende jaar met telkens weer een nieuw idee in de finale stond, kreeg hij van de organisatie een speciale prijs.
De andere finalisten
De Stichting Kennis Platform Varkenshouderij pitchte het leerplein KPV. Dit is een digitale leeromgeving voor varkenshouders, hun medewerkers en studenten. Lindert Verhagen dingde mee naar een prijs met zijn mobiele composteerinstallatie. Het derde veelbelovende idee dat nog niet genoemd is, is het Tweede kans varken van de studenten Isabelle van de Ven, Loes van Acht, Giel Derks, Wout van de Wouw en Servaes van Gompel. Zij schetsten hun idee om slachtwaardige varkens die vanwege een kleine afwijking niet getransporteerd mogen worden, op het varkensbedrijf te euthaniseren en dan alsnog tot waarde te brengen.
Tekst: Gerben Hofman
