Vele burgers kennen de varkenshouderij alleen van horrorbeelden van Wakker Dier en van de neusjes die over de snelweg vervoerd worden. Om daar verandering in te brengen, ontwikkelt Ruud Pothoven van Innohow een mobiele slachterij. “Zo doen we wat aan het beeld van de burger en voorkomen we een hoop stress bij het dier.”
Door Ruben Lijzenga, redactielid varkensbedrijf.nl
Het idee voor een mobiele slachterij op het erf is ontstaan vanuit de gedachte of het levend vervoer van varkens zou kunnen stoppen. Een onhaalbare kaart, als je kijkt naar het proces van big tot riblap. Echter past een mobiele slachterij bij de trend van duurzaam. Er is geen onnodig leed voor het varken, er wordt bespaard op logistiek en kleine varkenshouders kunnen dit concept mooi in hun eigen verhaal opnemen. “Daar is het dan ook voor bedoeld. Kleine varkenshouders die van dierenwelzijn prioriteit hebben gemaakt, maken hiermee de cirkel rond”, aldus Pothoven.
Mobiele slachterij zo groot als een zeecontainer
Hoe Pothoven het voor zich ziet is relatief eenvoudig. “Bij deelnemende varkensbedrijven wordt een container op het erf geplaatst inclusief geschoold personeel. De boer kan meehelpen bij het begeleiden van de varkens. Omdat hij boer erbij is, zullen de varkens ook rustig blijven”, vertelt Pothoven. Het systeem werkt op zichzelf. In de zeecontainer wordt het varken elektrisch verdoofd en vervolgens tot half karkas geslacht.
Pothoven: “De uitdaging zit in het bundelen van alle facetten van het slachthuis met de beperkte ruimte die we tot onze beschikking hebben. Zo moeten ook alle reststromen door ons worden afgevoerd. Het is nu wachten totdat we na corona kunnen starten met het eerste prototype en dan binnen twaalf maanden, met twee slachtrondes van drie maanden, de benodigde papieren kunnen krijgen.”
Pothoven is daarvoor afhankelijk van de NVWA en het Ministerie van LNV die beide enthousiast hebben gereageerd op de plannen. Volgens de initiatiefnemer wordt deze ontwikkeling gezien als een idee dat past bij het ‘nieuwe boeren in Nederland’. Daarom is er ook subsidie verleend door de Provincie Overijssel en leveren de Barth Misset stichting en de Stuurgroep Landbouwinnovatie Brabant een financiële bijdrage.
20.000 euro via crowdfunding
Ook wordt er geld van de burger gevraagd. 20.000 euro om precies te zijn. “Slechts een kleine bijdrage in het gehele kostenplaatje”, stelt Pothoven. “De reden waarom we burgers vragen om een donatie is omdat het concept ook heel erg op hen gericht is. Het is van belang dat we mensen meekrijgen in het kader van betrokkenheid.” Inmiddels is er ruim 16.000 euro binnengehaald en is het nog mogelijk om 48 dagen te doneren. De initiatiefnemers zoeken nog meer investeerders die het concept een warm hart toedragen.
Geen oplossing voor gangbare sector
Pothoven beseft dat het concept geen zoden aan de dijk zet als er naar absolute aantallen wordt gekeken. “Wij pretenderen geen oplossing te hebben voor de gangbare sector. Je houdt voorlopig altijd de grote categorie aan dieren over die naar het slachthuis vervoerd worden. Daar veranderen we niets aan. Wel vinden wij dat dit op een zo net als mogelijke manier moet gebeuren. Zo kan het, in extreem warme zomers, niet zo zijn dat de NVWA niet ’s nachts werkt. Daar is nog zeker verbetering in aan te brengen.”
Quanta costa?
Natuurlijk is er de hamvraag. Hoeveel varkens kunnen er per dag op het erf worden geslacht en hoeveel kost dat in een mobiele slachterij? “Met een unit kunnen per dag tussen de 30 en 35 varkens worden geslacht tegen een tarief van 55 euro per stuk als je dertig varkens laat slachten. Uit contact met varkenshouders blijkt dat de situatie per varkenshouder anders is. Zodoende is dit concept voor een bepaalde groep prijstechnisch interessant en voor anderen niet. Dat is afhankelijk van verschillende variabelen als logistiek en de huidige slachterij.”
2021 gereed
Als het eerste prototype is ontwikkeld en het werkprotocol gereed is, is het wachten op de tijdelijke goedkeuring van de NVWA. Na de doorlooptijd van een jaar en de verwachte EG-goedkeuring kan de mobiele slachterij in 2021 operationeel zijn. “Dan hopen we iedere dag te slachten en op te schalen qua aantal units.”
