De coronacrisis laat diepe sporen na in de prijsontwikkeling van een aantal agrarische producten. De lagere vraag vanuit het horeca-kanaal drukte de prijzen van frites-aardappelen, zuivel en pluimveevlees. De komende periode wordt de sector naast het coronavirus ook beïnvloed door andere uitdagingen, zoals het stikstofbeleid en een uitbraak van vogelgriep.
Door de lockdown in maart verschoof de consumptie van buitenshuis naar binnen. Consumenten besteedden minder bij foodservicebedrijven, zoals restaurants, hotels of fastfoodketens en juist meer bij de supermarkten. De vraag naar producten die relatief veel via het foodservicekanaal worden verkocht, zoals frites-aardappelen of pluimveevlees, nam af. Die lagere vraag zorgde voor een prijsdaling van deze agrarische producten.
Varkenshouderij in de coronacrisis
Het jaar 2020 is een achtbaan geweest voor varkenshouders. In de eerste paar maanden van dit jaar stegen de prijzen van vleesvarkens, biggen en slachtzeugen naar ongekende hoogten. De uitbraak van de Afrikaanse Varkenspest in China en een aantal andere landen zorgde voor een flink tekort aan varkensvlees. Dit tekort leidde tot een toename van de prijzen voor varkensvlees in Nederland met een voorlopig hoogtepunt aan het begin van dit jaar.
Afrikaanse varkenspest beïnvloed handel
Maar terwijl de tekorten en de prijzen in China hoog bleven, daalden de prijzen in Nederland. Die daling was het gevolg van twee verschillende factoren. Allereerst zorgde corona-besmettingen bij Nederlandse vleesverwerkers voor een ban vanuit China op de producten van deze slachterijen. Daarnaast besloot China om de invoer van varkensvlees vanuit Duitsland stil te leggen; omdat er in Duitsland een geval van Afrikaanse Varkenspest werd vastgesteld. Nederlandse varkenshouders zijn afhankelijk van de slachtcapaciteit in zowel Nederland als Duitsland. Door de ban van China op een aantal Nederlandse vleesverwerkers en op alle Duitse verwerkers ontstond een tekort aan slachterijen voor Nederlandse varkens. Dit zorgde voor een overschot en dempte de prijzen.
Tekort aan varkensvlees in China door coronacrisis
De verwachtingen voor de prijzen zijn uit te splitsen in korte en lange termijn. Op de korte termijn zal de vraag vanuit China aanhouden en een bodem onder de prijzen leggen. Het land kampt namelijk nog steeds met een behoorlijk tekort aan varkensvlees. Inmiddels hebben ook de Nederlandse slachterijen coronamaatregelen getroffen en heeft China de grenzen weer geopend voor Nederlands varkensvlees. Dit geldt echter niet voor varkensvlees uit Duitsland, maar Nederlandse varkenshouders kunnen deels uitwijken naar slachterijen in andere landen die wel naar China mogen uitvoeren.
Varkensvlees in de Chinese keuken
Op de lange termijn zullen de Chinese varkensboeren in staat zijn om het gat te dichten dat de Afrikaanse Varkenspest in de varkensstapel heeft geslagen. Varkensvlees is een belangrijk onderdeel van de Chinese keuken. De hogere prijzen van varkensvlees leidden daarom tot hogere lasten voor consumenten. De Chinese overheid wil dit voorkomen en doet er alles aan om weer deels zelfvoorzienend te worden. De hoge prijzen en stimuleringsbeleid vanuit de overheid maakt bedrijven creatief.
Technologiebedrijven als Alibaba en Netease, een bedrijf dat groot is geworden door de verkoop van online games, begeven zich met geavanceerde technologie op het territorium van de varkenshouder. Met de slagkracht van de Chinese overheid en de technologische kennis van grote techbedrijven is de kans aanzienlijk dat de varkensstapel zich snel herstelt. De laatste productiecijfers uit China bevestigen dit snelle herstel.
In Nederland zal varkensstapel krimpen
Waar in China de sector aan het opschalen is, is Nederland juist aan het afbouwen. Dit komt door de maatschappelijke druk als gevolg van de stikstofproblematiek, dierenwelzijn en geuroverlast. Naar schatting van de Producenten Organisatie Varkenshouderij (POV) zal ongeveer de helft van de 400 goedgekeurde varkenshouders daadwerkelijk gebruikmaken van de stoppersregeling die door de overheid in leven is geroepen. Dit zal zorgen voor een krimp van de sector van zo’n 7 procent in 2021. Naast deze al bekende stoppersregeling zal de extra mogelijkheid om te stoppen of duurzamer te produceren ervoor zorgen dat ook na 2021 de sector nog krimpt.
Bron: ABN AMRO
