Per 1 januari 2025 worden de eisen voor het Beter Leven Keurmerk voor varkens aangescherpt. Volgens Paul Bens, directeur DLV Advies, is dit een belangrijk moment, waarop de kaarten voor dit concept voor de komende jaren worden geschud. “Er zullen varkenshouders zijn die de benodigde investeringen niet meer aangaan. Voor andere ondernemers kan dat juist kansen bieden om voor dit concept te gaan produceren.”
Grootste aanpassing sinds introductie Beter Leven keurmerk
“Het is de grootste aanpassing van de eisen sinds de introductie van het sterrensysteem van de Dierenbescherming in 2011. Bij de introductie van het Beter Leven Keurmerk is destijds afgesproken dat de eisen voor vleesvarkens met één, twee of drie sterren tot 2024 onveranderd zouden blijven. Dat bood de deelnemers de zekerheid dat ze niet jaar op jaar geconfronteerd zouden worden met telkens strengere eisen”, legt Paul Bens uit. “Je doet zo’n investering ook voor minimaal tien, vijftien jaar.”
Daglicht verplicht
De aanvullende eisen die nu op stapel staan, zullen ook stalaanpassingen vergen en daarmee investeringen. Zo wordt voor veel bedrijven een verdere toename van daglicht in de stallen verplicht. De eis is dat het daglicht doorlatend oppervlak in muren en daken minimaal 2 procent is van het vloeroppervlak is.
Minimaal 20 dieren per groep
Daarnaast gaat er bij dragende zeugen en vleesvarkens een minimale groepsgrootte gelden van 20 dieren, waar er nu ook nog 8 à 10 in een hok bij elkaar mogen liggen. De oppervlakte-eisen van 1 vierkante meter per vleesvarken en 2,25 vierkante meter per zeug blijven ongewijzigd. Maar het betekent voor de meeste varkenshouders dat zij afscheidingen tussen de hokken (deels) zullen moeten weghalen om aan de vereiste groepsgrootte te kunnen voldoen. De varkens krijgen door deze maatregel meer bewegingsvrijheid.
Voerligbox niet langer toegestaan
Daarnaast zijn voerligboxen met uitloop in de stal met ingang van 2025 niet langer toegestaan binnen het Beter Leven-keurmerk. Varkenshouders gebruiken die boxen om zeugen individueel te kunnen voeren. “Het weghalen van die boxen is voor de meeste ondernemers op zich wel te realiseren, maar het zal wel aanpassingen vergen”, zegt Paul. “Het is namelijk mede afhankelijk van het ras dat je hanteert, van de genetica. Sommige zeugen zijn feller, andere juist rustig. Het op conditie voeren zal aandacht vragen, en niet overal passen.”
Vergunningstechnisch
Los van de eventuele investeringen die met deze eisen gepaard gaan, moeten varkenshouders ook oog houden op de eisen van hun Groen Label-systeem, waarschuwt Paul. “Als de hokindeling verandert, klopt het dan vergunningstechnisch nog allemaal?”
Deelnemers aan het Beter Leven-concept zullen zich nu gaan beraden op de nieuwe eisen, verwacht hij. “Ga ik die aanpassingen nog doen in m’n bestaande stallen? En zo ja, welke consequenties heeft dat dan eventueel voor mijn vergunning?” En dergelijke investeringen doe je voor de lange termijn. “Heb je als varkenshouder een opvolger, of niet? Ook dat zijn zaken die meewegen. En dan speelt de opkoopregeling daar ook nog doorheen.”
IJkpunt
Kortom: die datum van 1 januari 2025 zal een ijkpunt worden. Paul verwacht dat een deel van de huidige deelnemers niet mee zal gaan in de strengere eisen en daarmee dus weer ‘traditioneel’ varkensvlees gaat produceren. “Voor varkenshouders die nu géén sterrenvlees produceren, maar dat eventueel wel zouden willen, biedt dit kansen”, benadrukt hij.
Wacht niet te lang met instappen Beter Leven keurmerk
Het Sterrensysteem is het belangrijkste varkensvleesconcept voor de retail. Paul schat dat circa 60 procent van het verse varkensvlees in de supermarkten minimaal 1 ster Beter Leven heeft. “Het Beter Leven-concept zit nu redelijk ‘vol’. Wie hieraan levert, produceert voor de Nederlandse retail en die markt is wel min of meer verzadigd. Maar met de nieuwe eisen die eraan komen, zullen de kaarten opnieuw worden geschud. Het betekent dan ook dat degenen die eventueel willen instappen, niet te lang moeten wachten.”
Want na 1 januari 2025 liggen de eisen waarschijnlijk opnieuw voor járen vast. En de varkenshouders die de investeringen hebben gedaan, zijn weer jarenlang verbonden aan het concept, stelt hij. “Dan is er niet heel veel beweging in de markt meer te verwachten.”
Bron: DLV Advies
