Dat goede hygiëne bij gebruik van schoeisel in de varkensstal belangrijk is, toont een praktijkproef met UV-poeder die is gehouden op proefbedrijf De Raamloop van The Schippers Group. Het resultaat geeft een goed beeld hoe gemakkelijk je met de laarzen ziekteverwekkers zou kunnen verspreiden.
Een groot nadeel in de strijd tegen ziekteverwekkers is dat ze onzichtbaar aanwezig zijn. Je ziet met het blote oog niet waar ze zitten, waardoor je ook niet in de gaten hebt dat je ze gemakkelijk door de stal verspreidt. De praktijkproef met UV-poeder op De Raamloop liet zien hoe verspreiding van een ziekteverwekker kan binnenkomen en door de stal kan gaan als je even niet oplet.
Hygiënemanagement goed toepassen
Het antwoord om deze verspreiding tegen te gaan is volgens bedrijfsleider Leon Rijkers structurele inzet van goed hygiënemanagement. “Ik zie als HyCare-coach bij intakes vaak dat bedrijven echt wel bezig zijn met hygiënemanagement. Ik geloof ook stellig dat het overgrote deel van de varkenshouders in Nederland hygiëne belangrijk vindt en ziet als een onderdeel om het bedrijf naar een hogere status te krijgen. Waar het vaak aan schort is parate kennis. Ze investeren in bijvoorbeeld kleuren schoeisel en zetten deze bij een aparte diergroep. Waar het vervolgens misgaat is dat ze geen strakke scheidingen hebben tussen diergroepen, en dus het effect van apart schoeisel nul is. De truc met het UV-poeder gebruik ik dan ook wel eens om de ondernemer of zijn personeel te laten ervaren dat de manier die ze bedacht hebben, in de praktijk niet goed werkt. Dit is een voorbeeld van de praktische tips die ik als HyCare-coach inzet om de hygiëne te verbeteren. Het draait hierbij allemaal in vergroten van draagvlak of heel praktische tips om het gemakkelijk te maken.”


Wat is goede schoeiselhygiëne in de varkenshouderij?
1. Gebruik van bedrijfsspecifieke laarzen of overschoeisel
Zorg dat iedereen die het bedrijf betreedt, inclusief personeel en bezoekers, gebruikmaakt van bedrijfseigen laarzen, schoenen of overschoenen. Dit voorkomt dat ziektekiemen van buitenaf worden meegenomen.
2. Schoonmaak- en ontsmettingsstations
Plaats stations waar mensen gemakkelijk en efficiënt de laarzen met bijvoorbeeld een hogedrukspuitje en lage schuimlans kunnen reinigen en desinfecteren. Zorg dat dit minimaal bij alle in- en uitgangen aanwezig is. Een mooie aanvulling zou zijn om dit ook bij iedere diergroep te plaatsen. Zo wordt kruisbesmetting gereduceerd.
3. Schoeisel per kleur, per zone
Gebruik verschillende kleuren schoeisels voor specifieke kleurenzones. Deel elke diergroep of (buiten)ruimte in met een aparte kleur en plaats hier makkelijk passend schoeisel in dezelfde kleur. Op die manier is het makkelijk te onderscheiden waar welk schoeisel gedragen moet worden, en blijven kiemen zoveel als mogelijk in één diergroep of ruimte.
Een stap extra zou nog zijn om de afdelingen te isoleren met apart schoeisel per afdeling. Door dit toe te passen wordt de verspreiding van ziekteverwekkers tot een minimum gereduceerd.
4. Regelmatig reinigen van schoeisel
Reinig spoel en ontsmet schoeisel meermaals per dag grondig af om mest, stof en andere vuilresten te verwijderen. Ontsmet laarzen telkens wanneer je ze reinigt, zeker na contact met zieke dieren of bij het betreden van quarantaine zones.
Tekst: Gerben Hofman
Beeld: The Schippers Group